Otvaranje tačke          

     

      Kad se bolje pogleda svaki konkretan pojavni oblik na ovom svetu izgleda neobično paradoksalno. Ništa, reklo bi se, nije stvarnije, ništa čvršće ni postojanije od njega, pa ipak, nekako isuviše konkretan, isuviše jasan, gotov, izrađen i definisan, taj oblik je, u stvari, ugušen, sapet i sputan u toj svojoj određenosti, u sopstvenoj uobličenosti, i sopstvenom postojanju. Zarobljen u njemu, zarobljen u sebi, čak, na neki način, mrtav. Jer, u tom svom vidu, samo je to što jeste i ne može da bude ništa drugo ni drugačije. Od svega što je mogao biti sveden je na svega tu jednu, jednu jedinu mogućnost i pojavu u kojoj je trenutno, kao u kakvoj ljušturi koja, koliko ga štiti i čini tako postojećim i stvarnim, toliko ga i guši i ubija, ne dozvoljavajući mu da izađe iz nje, odnosno iz sebe i tog svog oblika u koji je tako nekako uglavljen i, ako se tako da reći, ukonačen.

  

    Konkretan pojavni oblik je nužno samo deo nečega što ga prevazilazi, nešto što svoje postojanjeduguje nečem drugom, onom što ga omogućava, i samim tim ne postoji u pravom i punom značenju i smislu. Jer, u pravom i punom smislu može da postoji samo ono za čije postojanje nije potrebno ništa drugo, izvan njega, kao pretpostavka ili njegovo izvorište. U pravom i punom smislu može da postoji samo celina, deo tek kroz nju. Izlazi da jedino s one strane postojanja, izvan ovoga sveta, izvan konkretnog oblika nešto može da postoji na pravi način, istinski i potpuno. Jedino za ono čega nema, za ono što ne postoji, ili i dok ga (još) nema, dok se ne "otelovi", u nekom određenom obliku u ovom svetu, može da se kaže da ga zaista ima, da može biti i da jeste i to i sve drugo što biti može. Čim ima oblik gotovo je, samo je jedna od mogućnosti, samo deo postojanja.

 

    Tačka je nešto čega uistinu, u izvesnom, u određenom obliku i vidu, nema. Ona nije ni beskrajno mali krug ni beskrajno mala lopta, kako bismo mi najčešće da je zamislimo. Ona je s one strane takve određenosti, s one strane bilo kakvog uobličenog postojanja. Ali, upravo zato u sebi krije, u sebi sadrži sve mogućnosti. Ona je uslov, osnova na kojoj se sve temelji i iz koje sve izlazi, jedino što postoji, čega mora da ima, i onda kada ničeg drugog, kad nikakvog konkretnog pojavnog oblika, nema. U suprotnom, bez nje, ne bi bilo, ne bi moglo da bude, baš ničega. Tako gledano, njeno postojanje je potpuno, istinsko, trajno, postojanje svega drugog samo privremeno, delimično, ograničeno. I mada nije i nema ni jedan poseban, konkretan i jasan, pojedinačni oblik, tačka se ogleda, vidi i iskazuje u svakom mogućem obliku, kao njegova srž, kao srž svega i ono u čemu je to tek i moguće. Jer, sve zavisi od nje, sve iz nje crpi svoje postojanje, svoj oblik i život, bivajući i živeći, u stvari, njenim postojanjem i njenim životom. Da svega nestane, sve bi opet moglo da se rodi, da nastane, iz nje. Zato, čime god se bavili, uvek se, u stvari, bavimo njom i njenim mogućim "otvaranjima",njenim vidljivim, ovostranim, stvarnim ili imaginarnim, "otelovljenjima" i iskazivanjima.                                                    

                                                                                                                    Dušan Milovanović, mart 2010.

                                                                                                

   Beyond point                                                                                                  

    A point is truly something which, in a certain shape and sense, does not exist. It is neither an endlessly small circle nor an endlessly small ball, which is how we imagine it most often. It stands on the other side of definiteness, on the other side of any type of shaped existence. However, that is exactly why it hides, why it contains all possibilities within itself. Because everything depends on it, everything draws its existence from it, its shape and life, existing and living, in actual fact, through its existence and its life. If everything was to disappear, everything could be born again, originate from it. Therefore, no matter what we are doing, in actual fact we are always dealing with it and its possible “emergences”, its visible, on this side, realistic or imaginary “incarnations” and statements.                                                                                             

                                                                                                                  Dušan Milovanović, march 2010.